Over (yumurtalık) kistleri her yaştaki kadınların ortak sorunlarındandır. Oldukça yaygın bir hastalık olan bu sorunda bazı hastalar bunun farkında olmadan yaşamaya devam etmektedirler.
Birçok zaman over kistleri iyi huyludur. Over kistler 20 ila 45 yaş arasındaki kadınlarda görülür ve muayane yada ultrason ile elde edilen bulgular bazı kan tahlilleri de bunun tanısında yardımcı olur. Bu kistler her zaman kısırlık sebebi değildir ve oluşumları da hormonal düzensizlikse eğer infertilite görülebilir. Fakat over kistleri ile gebelik oluşacağından dolayı gebelik anında over kistleri de oluşabilir.
Yumurtalık kistleri dokulardan kaynaklanan sıvı dolu içidir ve boylar iki santim ile otuz santim arasındadır.
Over kist nedenleri ve sebebleri : Çok sıkça görülen hormonal düzensizliklerdir. Adet dönemlerinde overlerin içinde yumurta hücrelerini taşıyan ve boyları üç santim olabilen folekül kistleri oluşur. Bunların çatlaması ile birlikte yumurta meydana çıkar. Kadınlar gebe kalmazlarsa eğer 2 hafta sonra kadın adet görür. Hormonal düzensizlikler de yumurtaları taşyan kistler çatlamazlar yada sabit kalırsa eğer ki büyümeye devam ederek basit kistler çok fazla folekl kistleri oluşur. Over iltihapları da çok fazla radyasyona maruz kalmada over kistlerine neden olabilir.
Over kistin belirtileri : Her zaman hepsi belirti vermezler ve adet gecikmesi yada düzensiz kanamalar ile şikayet meydana gelir. Over dokusunda gerginlik oluşarak o bölgelerdi kasık ağrıları yada çok hızlı büyür ve karında şişlik yapar. Over kistler adet gören bayanlarda görülür ve adet dönemi başlamadan genç kızlarda ve menopozdaki kadınlarda da nadiren görülebilir. Ailesinde yumurtalık kanseri ve rahim kanseri olan kadınlar da r vardır.
Bu kistler çocuk yapmayı engeller mi yada kötü huylu mudur? Bir çok kist iyi huyludur. %85 oranda iyi huyludur ve 20-45 yaş arası kadınlarda görülür. Bir tek taraflı düzgün ve mobil yüzeylilan kitleler iyi huyludur. Çift taraflı ve katı yapışık olan düzensiz olanlar hızlı büyüyenler de kötü huyludur. Muayane sonrasında elde edilen bulgularda bazı kan tahlilleri tanıyı ayırır. Her zaman kısırlık sebebi değildir. Gebelik zamanında da over kist görülebilir. İlk gebelik ayları içerisinde gebeliğin devamı için gereken hormonları salgılayanlar ve boyları bazen on santim civarında olan kistler oluşabilir fakat gebelik ilerledikçe de küçülürler ve bunrı takip etmek gereklidir.
Kistlerin teşhisi : Bunun için muayene ve ultrason gereklidir.
Over kist tedavisi : Cinsine göre tedaviside değişir ve bazı kistler için genel takip gerekir ve bu durumda doğum kontrol hapları kullanmakda kistlerin küçülmesini sağlar. Doğum kontol hapları yumurtalıkların çalışmasını durdurur. On santimi geçenler küçük olanlarda büyüyenler ve kan testlerinde kötü huylu olma durumları olanların da ameliyat ile alınmaları gereklidir. Ağrılı olanlar ve kötü huylu olan durumlarda cerrahi işlem uygulanabilir.
USG’de büyük olan kistler, çok odalı kistler yada kan akımındaki artma kanser belirtisidir. Kötü huylulan kistlerden şüphelendiğinizde hastaların yaşı ne olursa olsun ameliyat yapılması şarttır. Eğer menopoz sonrasındaki kadınlarda rastlanan kistlerde önemlidir ve bunlar kötü huylu olabilir risk vardır.
Kistler yeniden tekrarlayabilir ve bunlar cinsine göre değişim gösterir. Hastalar altı ay takibe alınırlar.